Omuzda artroskopinin oldukça geniş kullanım alanı vardır;

●         Teşhis için

●         Tekrarlayıcı omuz çıkıkları

●         Biceps adelesi uzun başı tendonunun yırtıkları

●         Omuz sıkışma sendromu (impingement sendromu)

●         Omuz eklemi kireçlenmeleri

●         Rotator cuff yırtıkları (omuzdaki kas yırtığı)

●         Eklem içi kıkırdak kopmaları ve zedelenmeleri

Tekrarlayıcı Omuz Çıkıkları ; Omuz çıkıklarının değişik tiplerinde değişik artroskopik cerrahi yöntemleri vardır. En sık kullanılan yöntemler;

Artroskopik Bankart Tamiri: Labrum denilen omuz yuvasının ön kısmında bulunan kıkırdak desteğin kopması, tekrarlayıcı omuz çıkıklarının en önemli nedenlerinden biridir. Arkada 1 önde 2 küçük bir delik aracılığıyla yapılan bu cerrahide labrum orjinal yerine dikilir. Bu kıkırdak parçayı kemiğe tesbiti için ucunda ip bulunan 3-5 mm lik bir vida kemiğe kapalı yöntemle yerleştirilir.

Ameliyat sonrası kol 4 hafta askıda kalır. Askıda kaldığı sürece günde 3 kez verilen omuz sallama ekzersizleri yapılır. Hasta 5. günden itibaren banyo yapılabilir. Kolun askıda kaldığı süre içinde askı çıkarılarak omuz sabit kalmak üzere yemek yenilebilir, bilgisayar kullanılabilir ve yazı yazılabilir. 4-6 haftalar arası pasif ve kısıtlı aktif hareketlere izin verilir. 6-10. haftalarda aktif hareketler çeşitliliği ve arttırılır. Bu süreçte hastalar günlük işlerinin büyük kısmını yapabilir, kolun omuz seviyesinin üzerine yana açılması dışındaki hareketlere izin verilir. 12-16. haftalarda tüm hareketlere izin verilmeye başlanır. 16. haftada spora izin verilir. Tenis, basketbol, voleybol gibi kolun başüstü pozisyonunda yoğun kullanıldığı sporlara 6. ay sonrasında izin verilir.

Tüm bu süreçe omuz fizik tedavisinde deneyimli fizyoterapistler tarafından destek alınması iyi sonuçlar için cerrahi kalite kadar önemlidir.

SLAP lezyonu ; Biceps humeri denilen pazu adelesinin uzun ve kısa olmak üzere iki başı vardır. Uzun baş tendonlaşarak omuz eklemi içine girer ve omuz yuvasının üzerine yapışır. Bu uzun başın eklem içindeki “Y” biçiminde yapıştığı tendon yapının yırtıklarına SLAP lezyonu denir. Hafif yırtıklarda bozuk bölgelerin temizliği sonrası yeniden yapışır. Çok ileri yırtıklarda, yuva üzerinde yapışma yerinden kesilerek tendon daha aşağı tesbit edilir. Yırtıkların büyük kısmının ise labrum yırtıklarında olduğu gibi benzer teknikle dikilmeleri gerekir. Tendonun pozisyonu nedeniyle son derece zor ve teknik bir işlemdir.

Omuz sıkışma sendromu;  Omuz ekleminin hareketini sağlayan kas olan rotator cuff (çevirici manşet) tendonları ile akromion denilen kürek kemiği parçası arasındaki yağlayıcı keseciğe “subakromial bursa” denilmektedir. Normalde önemli koruyucu işleve sahip bu kesecik iltahaplandığında “bursit” denir ve diğer tedavilere cevap vermezse alınması gerekebilir. Bu işlem artroskopik olarak 1 cm’lik delikten kısa zamanda yapılan bir girişimdir. Akromioplasti ise; akromion denilen kürek kemiği parçasının yapısal olarak veya kireçlenme sonucu omuz ekleminin hareketini sağlayan rotator cuff (çevirici manşet) tendonlarını sıkıştırması durumunda yapılır. Bursektomi ardından artroskopik olarak kireçlenmeler ve akromionun ön bölümü kesilir. Bu sırada akromionun köprücük kemiği ile yaptığı ekleminde temizlenmesi de gerekebilir.

Köprücük kemiği başı kireçlenmesi ; Özellikle ileri yaşlarda akromion denen kemik çıkıntısı ile köprücük kemiğinin yaptığı eklemin kireçlenerek alttaki omuz ekleminin hareketini sağlayan rotator cuff (çevirici manşet) tendonlarını sıkıştırması durumunda yapılır. Bu olay genellikle akromionun kireçlenmesi ile birlikte olur. Artroskopik olarak bursektomi ardından köprücük kemiğinin akromionla eklem yaptığı tarafından yaklaşık 1 cm lik bölümü yine artroskopik olarak kesilir. Gerekiyorsa akromioplasti eklenebilir.

Rotator cuff (manşet) yırtıkları ; Omuz ekleminin ana hareketlerini yaptıran rotator cuff tendonları travma ve aşırı zorlama (overuse) ile sporcu ve gençlerde, aşınma ile ileri yaşlarda sık görülen omuz problemleridir. Tedavide başarının anahtarı erken müdahaledir. Fonksiyon kaybına neden olan rotator cuff yırtıkları 2 yıl içinde tedavi edilmezlerse adelelerde kalıcı bozulmalar meydana gelebilir. Artroskopik olarak önce bursektomi yapılır. Yaşlılarda ve gerekiyorsa gençlerde akromioplasti uygulanır. Sonra rotator manşet tendonu labrum tamirindekine benzer biçimde özel vidalarla yapışma yeri olan omuz başına kemiğe dikilir. Büyük yırtıklarda ekstra 2-3 delik açmak yerine kullanılan deliklerden birini 3 cm ye kadar genişletilerek opere etmek dünyada bir çok otör tarafından tercih edilmektedir. Buna “mini open” teknik denir. Çok büyük yırtıklara “masif yırtık” denir ki bunlar çoğu kez açık cerrahi ile tedavi edilir.