Menisküs Yırtıkları
Menisküsler, diz eklemini oluşturan kemiklerin arasında, kemiklerin kıkırdak yüzlerinin sürtünmesini azaltmak ve ekleme gelen yükleri dengeli bir şekilde dağıtmakla görevli, özelleşmiş kıkırdak destekleri ve basınç emici darbe yumuşatıcı yapılar olarak tanımlanır. Yani diz hareketinin ve kıkırdak kalitesinin devamlılığını sağlamada son derece büyük önem taşımaktadırlar.
Menisküsler diz ekleminde yer alan C şeklinde yapılardır. Diz eklemini oluşturan uyluk ve tibia kemikleri arasında yer alırlar. Biri iç diğeri dış olmak üzere her dizde ikişer tane menisküs bulunur.
Gençlerde ve ileri yaştaki bireylerde menisküs yırtıklarının oluş şekli farklıdır. Gençlerde, menisküsün yırtılması için çok ciddi bir travma gerekir. Bu genellikle sabit ayak üzerinde dönme hareketi sırasında oluşur. Futbol, basketbol, kayak gibi sporlarda oluşan yırtıklar buna örnektir. Yıllar geçtikçe menisküsler sağlamlık ve esnekliklerini kaybederek “dejenere” olurlar. Dejenere menisküslerin çok daha kolay yırtılabilirler. İleri yaştaki bireylerde basit bir çömelme veya halıya takılma ile menisküs yırtıkları oluşabilir.
Menisküs yırtığı aşağıdaki belirtilerle kendini göstermektedir;
● Merdiven inip çıkma, tuvalet kullanımı ve namaz kılma gibi diz bükme hareketleri sırasında belirginleşen ağrı.
● Dizde şişme veya sertlik.
● Dizi düzleştirmede zorluk.
● Hareket halinde dizde kilitlenme takılma hissi.
● Yürüyüş sırasında diz ekleminin iç veya dış kısmında batıcı ağrı.
Menisküs yırtığı tanısında öncelikle hastanın hikayesi alınarak oluş mekanizması anlaşılmaya çalışılır. Sonrasında diz eklemi muayene edilerek özel testler yapılır. İyi bir hikaye ve fizik muayene sonrasında menisküs yırtığı tanısı büyük ölçüde ortaya çıkar. Dizinizdeki aşınma-eskimenin miktarını değerlendirmek ve kemik yapılarda başka bir sorun olup olmadığını anlamak için doktorunuz röntgen grafileri isteyebilir. Menisküs yırtıklarının tanısını doğrulamak için son yıllarda en güvenilir yöntem diz ekleminin manyetik rezonans görüntülemesidir (MRG).
Menisküs yırtıkları kıkırdakta aşınmaya ve ileri dönemde kireçlenmeye neden olur. Menisküs yırtıklarında, koruyucu yöntemlerle şikayetlerinde gerileme olmayan, gündelik yaşamı engelleyen, tekrarlayan kilitlenme ve boşa basma şikayeti olan hastalar artroskopik yöntemle tedavi edilir.
Gençlerde menisküs yırtıklarının tedavisi çoğunlukla cerrahidir. Çok nadir görülen ve tam kat olmayan bazı küçük yırtıklar dışında menisküslerin kendiliğinden iyileşme yeteneği yoktur. Belirgin yakınmaları olan hastalarda cerrahi müdahale ile menisküs yırtığı onarılmaya çalışılır, eğer yırtık onarıma uygun değilse yırtık olan kısım çıkartılır.
İleri yaştaki hastalarda menisküs yırtıklarına genellikle dizde artroz (aşınma, yıpranma, kireçlenme) eşlik eder. Bu durumda sadece menisküs yırtığına müdahale etmek sorunu tam olarak çözmeyebilir. Doktorunuz bu durumda ilaç tedavisi ile belirtilerin baskılanmasını, eklem içi enjeksiyonları, artroskopik cerrahiyi ya da artroskopi ile birlikte kemik düzeltici ameliyatlardan birine karar verecektir.